ايگيرمي بير آذر فاجعه لريندن

ايگرمي بيرآذر فاجعه لريندن

قاراداغ ماحاليندا ، گرمه دوزا عايد موتاللي كند ينده ياشايان لار ابراهيم كيشي ني ياخشيaجا تانيرلار . او ، عصرين آغير فئوداليسم دوروموندا ( 1270 نجي گونش ايلي ) همين كنديده آنادان اولموشدور . آدليم عبدالله خان و اسدالله خان فئودال لار زورلاما آلتيندا اوزو و عائله سي فعله ليك له عومور سورمه يه مجبور قالميش لار . آمما ابراهيم كيشي اوشاق ياش لاريندان اوخوماق و يازماق اويرنمه يه چوخ ماراق گوسترميشدي . و بو ايشي خان لار و خان نوكرلري گوزوندن ايراق كند موللاسي و ميرزه سي واسطه سي له ياخشي جا باشارميشدي . آمما اونون بو باشاريسي اوزه چيخماق دا ، خان طرفيندن توتولوب و چوخلو اذيت لر گورموشدو . نهايت موتاللي دان باش گوتوروب تبريزه قاچميشدي . او 1300 ايللرينده تبريز مجاهدلر اردوسونا قوشولوب و ستارخان لا چيين به چيين فئودال لار حامي سي اولان قجر شاهينا قارشي مبارزه آپارميشدي . و سونرالار خياباني حركاتيندا قورولان « آذربايجان ميللي گاردي » سئراسينا داخل اولوب و بير آيدين فيكيرلي عسگر كيمي بو اردو دا چاليشميشدير .
بير ايل سونرا خياباني حركاتي خيانت لر اوزوندن داياناندان بري ، ابراهيم كيشي موتالليا قايتماغا مجبور قالير . هر يئردن الي اوزولموش ابراهيم ، خان لارين ژاندارمالاري الي له توتولوب و خان محبسينه ساليندي . اشكنجه لر آلتيندا ابراهيمين بير بويره يي محو اولوب و بير قيچي ساقاط اولور . نهايت خان لار اونا ايذين وئريرلر دينمه دن ، دانيشمادان كندده بير اكين چي كيمي ياشاسين . ابراهيم كيشي اوغلو مشهدي له برابر گيزلي جه كند اوشاق لارينا يازيب اوخوماق اويرديرديلر . بو دونه ابراهيم كيشي و اوغلو مشهدي بيرليك ده توتولوب و محبسه گئتديلر .
مركزده دوروم چئوريلميش اولسايدي ده ، قاجار لار يئريني پهلوي آلميش سادا ، موتاللي دا هئچ نه فرق ائتمه ميش دير . هئله ده خان لار كسكين ليك له و نهايت ظولوم كارليق لا حوكوم سوروردولر . نهايت 1320 گونش ايلي گليب چاتدي . رضاخان ديكتاتورلوغو سقوط ائتدي و خان لار خالق قورخوسوندان هر بيري بير بوجاغا قاچديلار . آذربايجان دا دموكرات فرقه سي ايش اوسته گلدي . ابراهيم كيشي و اوغلو ديگر كند گنج لري له بو فرقه يه باغلانيب و بير عسگر كيمي سلاح لانيب ، ماليك لر – خان لار – ژاندارم لار قوه لري برابرينده مبارزه آپاريب و عيني حال دا گرمه دوز خالقيني دوغرو بير انسانا ياراشان ياشاما دعوت ائديرديلر . عبدالله خان روس سالدات لاريندان عبارت بير اردو يله گرمه دوزه قصد ائتدي . آمما محمد آگهي نين باشچليق يندا بير اردويله اوز به اوز اولدولار . بو اردو دا ابراهيم كيشي ، قوجاليغينا و ساقاط ليغينا راغما اوره ك دن اشتراك ائتميش دير . عبدالله خان و اونون روس اردوسونو قاراداغدان قوغماقا باشارديلار .
گرمه دوز خالقي و موتاللي اهالي سي آزادليق اوزون آز مدت گوره بيلديلر . نه دن كي 1325 ده شاهنشاه اردوسو آذربايجانا يورويوب و يئني دن فئودال لار - ژاندارم لار - ماليك لر و خان لاري باشينا بوراخيب و تامام دوشونجه لي – آيدين فيكيرلي – و آزادليق سئوه ر انسان لاري بو دياردا اولومه چاغيرديلار ! بو يوروشون ايلك شهيدي زنجان امام جوماسي ، شيخ محمد علي خوئي اولدو . او اوز مكتب خاناسيندا اولدورولوب و جنازه سي دامدان يئره سالينيب و چئوره سينده شنليك مراسمي گئتدي . بئله بير آزادليق گئتيره ن اوردونون تحفه سي نه اولا بيلر آيدين دير . زنجان كيمي شهرده امام جوماني بئله فلاكت لي شهيد ائديله ن حال دا ، موتاللي كندينده ياشايان ابراهيم كيشي كيمي رعيت لر حالي بللي دير !
ابراهيم كيشي چوخلو دويوش دن سونرا توتولدو . سونرا اوغلو مشهدي توتولدو . شاه قوه لري اونلاري بير بيرينه باغلاييب و كنددن كنار بير تپه نين اوستونه آپارديلار و سونرا آتا و اوغولون اوستونه ياغ توكوب اود ووردولار ! و داها سونرا عائله سينه « قهرمان لاريزين كولونو ييغيب ، قويولايا بيلرسيز ! » دئديلر !!
بلكه بئله بير وحشي ليك تاريخ ده گورونمه ميش دير . آمما موتاللي اهالي سي بونو دا گوزلري اونونده گوردولر . و عيني حال دا قهرمان لارينا اوره ك دن اينانديلار . نه دن كي بو قهرمان لار اود ايچينده بئله ، پهلوي نوكرلرينه يالوارمادان « ياشاسين آزادليق ! ياشاسين آذربايجان ! » باغيرديلار . كيم بيلير بلكه « ابراهيم » اود ايچينده بير « گولوستان » تاپميشدير !
زهره وفايي